هێزەكانی پێشمەرگە ئێستا لە دیالەن بۆ روبەڕووبوونەوەی كارێكی تەواونەكراو، كە دەكرا سیاسییەكانمان چارەسەریان بكردایە، ئەگەر ویست و متمانە و دەستپێشخەری لەلایەن هەولێر و بەغداد هەبووایە.مەسەلەیەكی دیكەش كە ئێستا خراوەتە لاوە و هەموو فاكتەرەكان بەرەو ئەوە دەڕۆن كە شەڕێكی دیكەی لێبكەوێتەوە، كێشەی نەوت و غازە لە عێراق.
الاثنين، 22 أغسطس 2011
الأحد، 14 أغسطس 2011
وانەیەك لە لەندەنەوە
كاتێك لە تەلەڤزیۆنەوە تەماشای رووداوە ئاژاوەگێڕی و تاڵانكارییەكەی لەندەنمان دەكرد، یەكەم پرسیارمان ئەوەبوو كە پۆلیس لەكوێیە؟ ئیتر چۆن رێزیان لێدەگیرێت یان حیسابیان بۆ دەكرێت، ئەگەر ئەوان تەنیا تەماشا‌كەربن و هیچ نەكەن لەكاتێكدا پایتەخت دەسوتێنرێت و تاڵان دەكرێت.
الأحد، 7 أغسطس 2011
نەزانی بەهرەیە؟
نەزانی بەهرەیە: پەندێكی ئینگلیزییە، زۆربەی كات لەو حاڵەتانەدا بەكاردێت بۆ تاك كە نایەوێت دەربارەی راستییە تاڵەكەی خۆی بزانێت و بەوشێویە مێشكێكی سافی هەیە، ئەمەش كاتێك راستە كە كاری ئەو كەسە بڵاوكردنەوەی زانیاری نەبێ.
الاثنين، 1 أغسطس 2011
كه‌ڵه‌گای ناوچه
له‌گه‌ڵ هه‌موو بۆردوومانێكی نوێی ئێران، خه‌ڵكی كوردستانی عێراق و چاودێرانی بارودۆخی سه‌ر سنوور و سیاسه‌تی ئێران، زیاتر له‌وه دڵنیا ده‌بن كه ئه‌مه هیچ په‌یوه‌ندی به‌وه‌وه نییه كه ئێران له‌لایه‌ن چه‌ند هێزێكی نێو عێراقه‌وه هێرشی ده‌كرێته سه‌ر، به‌ڵكو زیاتر له‌به‌رئه‌وه‌یه كه ئێران ده‌یه‌وێت سنووری خۆی تاقیبكاته‌وه به‌رامبه‌ر به كورد، عێراق و ئه‌مریكا.
الأحد، 24 يوليو 2011
ئێمە و ئەوان!
تاوەكو رۆڵی میدیا لە وڵاتانی دیكە نەبینین، ئەوە لەبیر دەكەین كە تێگەیشتنمان بەرامبەر رۆڵی میدیا و چۆنیەتی كاركردنی لە كۆمەڵگەدا، چەند لە ئاستێكی سەرەتاییدایە.
الأحد، 17 يوليو 2011
ئێران یان ئەمریكا
ئەو باسەی ئێستا سەبارەت بە داهاتووی هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق و ئەو شێوازەی پێی بەڕێوەدەچێت، نموونەیەكی زەقە بەوەی كە بلۆكە سیاسییەكان چەند دوورن لە واقیع و چەند بێ توانان لە بینینی مەترسییەكان و هەڵسوكەوتكردن بەشێوەیەكی گونجاو لەبەرژەوەندی وڵاتەكەیاندا.
كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق بووەتە خاڵی ناكۆكی لەنێوان بلۆكە سیاسیەكانی عێراق و لەگەڵ ناكۆكییە نێوخۆییەكانی دیكە، ئێستاكە بووەتە مەسەلەیەكی دیكە بۆ خاڵگرتن لە یەكتری.
الاثنين، 4 يوليو 2011
ئەگەر عێراق شكستی هێنا؟
لێدوانەكانی ئوسامە نوجێفی لەبارەی ئەگەری پێكهێنانی هەرێمێك لەناوچەكانی نێوەڕاستی عێراق، ئەو پرسیارەی ورووژاند كە هەمووان دەیانەوێ خۆیانی لێ لابدەن: ئەگەر عێراق شكستی هێنا چی؟ ئەمە پرسیارێكی راستەقینەیە كە پێناچێ كەس وەڵامی لەلابێ، بەڵام پێویستی بەبیرلێكردنەوەی جددیشە، چونكە هەموو ئاماژەكان وانیشاندەدەن كە عێراق بەرەو شكست ملدەنێ، بەتایبەتیش وەك دەوڵەتێك كە نەیارانی لێدوانەكەی نوجێفی وێنای دەكەن.
هۆكارە سەرەكییەكەش بۆ خۆبواردن لە وەڵامدانەوەی ئەو پرسیارە، ئەو باوەڕە چەسپیوەیە لای عەرەبی شیعە كە حوكمڕانی لە عێراق بۆ هەتاهەتایە گۆڕا و ئەو باوەڕەشە لای عەرەبی سوننە كە پێیوایە ئەم دۆخە تا هەتایە درێژە ناكێشێ، بەڵام راستییەكە لەنێوانی ئەم دووەدایە.
لانیكەمیش، سیاسەت لەعێراقدا لەسەر بنەمای ئەم دوو باوەڕە بەڕێوەدەچێ و هەر لەم روانگەیەوە شەریكەكان مامەڵە لەگەڵ یەكدی دەكەن چ لە حوكمڕانی و چ لەپرۆسەی سیاسیدا.
ئەوەی لێرەدا سەرسوڕهێنەرە، ئەوەیە كە هەركە نوجێفی باسی ئەگەری پێكهێنانی هەرێمی كرد، واتە باسی ئەو تەرحە عەقڵانی و واقیعییە بۆ دۆخی ئێستا كە دواتر لێی پاشگەز بووەوە، پاش ئەوەی هەرایەكی گەورەی لەسەر دروستكرا و پەرۆشانی "یەكێتی خاكی عێراق" دەنگیان لێ بەرزكردەوە، وەك ئەوەی یەكێتی و سەلامەتی خاكی عێراق بووبێتە شتێكی گرنگتر لە ژیان و ئاسایش و سەلامەتی و كەرامەت و خۆشگوزەرانی دانیشتووانی.
لەوەش سەیرتر ئەوەبوو پەرۆشانی "یەكێتی و سەلامەتی خاكی عێراق" ئەو بەردی بناغەیەیان لەبیركرد كە گرەنتی یەكێتی و سەلامەتی دەكات. ئەو بەردە دەستوورە كە زۆرینەی عێراقییەكان دەنگیان بۆ داوەو دەبێ بەردی بناغە بێت بۆ رێكخستنی پەیوەندی عێراقییەكان بە نیشتمان و حوكمڕانەكانیانەوە. پەیوەندییەك كە بنچینەكەی گرەنتیكردنی ژیان و ئاسایش و سەلامەتی و كەرامەت و خۆشگوزەرانی تاكی عێراقییە. ئەم پەیوەندییە خاڵی جیاكەرەوەی عێراقی نوێیە لە عێراقی كۆن.
بەڵام ئەوەی ئەمڕۆ عێراقییەكان دەیبینن جۆرێكە لە گەڕانەوە بۆ ئەو رابردووەی كە عێراق یەكەم و سەركردە دووەم و حیزب سێیەم و حكومەت چوارەم و و و و عێراقی دەیەم بوو. ئەو لێدوانە جۆراوجۆرانەی پاش پێشنیازە واقیعییەكەی بەڕێز نوجێفی دران، تاكی عێراقییان هەر بەتەواوی وەلانا كە گوایە عێراقی نوێی بۆ بنیات دەنرێ، كەچی ئێستا بەوشێوەیە جارێكی دەكرێتەوە قوربانی چەمكێكی جێی ناكۆكی، كە لەبنەڕەتەوە چەمكێكی كراوەیە و لەلایەن دەسەڵاتداری بەغداوە لێكدراوەتەوە و ناكۆكی لەسەرە.
بنچینەی ئەم ناكۆكییەش لەبارەی تێگەیشتن لە عێراق، دەگەڕێتەوە بۆ دۆشدامانی پێكهاتەكانی كە ناچاركراون پێكەوەبژین، هەر ئەمەشە كە لە ئایندەدا دەگۆڕێ بۆ ترسێكی راستەقینە.
ئەوی شیعەیە ترسێكی راستەقینەی هەیە لە دووبارەبوونەوەی رابردوو، هەربۆیە هەوڵدەدات دەوڵەتێك دروستبكات لەژێر كۆنترۆڵی خۆی بێت و میكانیزمی ئەوتۆی بۆ دابنێ كە نەهێڵی رابردوو دووبارە ببێتەوە، رابردووی پەراوێزخستن و وەلانان و لەنێوبردنی. لەم روانگەیەشەوەو بۆئەوەی بتوانێ جڵەوی هەموو شتەكان لەدەستی خۆیدا رابگرێ، دەبێ لاسایی شێوازە كۆنەكان بكاتەوەو بەشێوەیەك كاربكات كە یەكەم عێراق، دووەم سەركردە، سێیەم حیزب و چوارەم حكومەت و.. و....و.. و عێراقیش دەیەم بێت.
هەرچی سوننەیە لە ئایندە تۆقیوەو هەوڵدەدات قەناعەت بەخۆی و ئەوانیدیكەش بێنێ كە ئەم دۆخەی ئێستا شتێكی كاتییەو رۆژێك هەر دەگەڕێتەوە بۆ حوكمڕانیكردنی وڵات لەسەر بنەمای حوكمڕانییەكی بەهێزی مەركەزی لە پایتەختەوە.
پێدەچێ كورد لەنێوان ئەمە و ئەویدیكەدا پانتاییەكی نوێی دەستووری بۆ ژیان لەگەڵ عێراقی نوێ دۆزیبێتەوە كە لەسەر بنەمای پەیوەندییەكی فیدراڵی ناجێگیر لەنێوان هەرێمی كوردستان و پایتەخت راوەستاوە، پایتەختێك كە رۆژ لەدوای رۆژ هۆكارەكانی بەردەوامبوونی وەك پایتەخت بەتێگەیشتنی تەقلیدی لەلاوازی دەدات و عێراقیش وردە وردە لەكۆتاییەكەی نزیكدەبێتەوەو دەبێتە دەوڵەتێك كە تەحەممولی پتر لەیەك پێكهاتە ناكات، بەمشێوەیەش ساتی شكستهێنانی هەروا نزیكتر دەبێتەوە، ئەوكات دەبێ هەمووان وەڵامی گونجاوی ئەم پرسیارەیان پێبێت: ئەی ئەگەر عێراق شكستی هێنا چی؟
هۆكارە سەرەكییەكەش بۆ خۆبواردن لە وەڵامدانەوەی ئەو پرسیارە، ئەو باوەڕە چەسپیوەیە لای عەرەبی شیعە كە حوكمڕانی لە عێراق بۆ هەتاهەتایە گۆڕا و ئەو باوەڕەشە لای عەرەبی سوننە كە پێیوایە ئەم دۆخە تا هەتایە درێژە ناكێشێ، بەڵام راستییەكە لەنێوانی ئەم دووەدایە.
لانیكەمیش، سیاسەت لەعێراقدا لەسەر بنەمای ئەم دوو باوەڕە بەڕێوەدەچێ و هەر لەم روانگەیەوە شەریكەكان مامەڵە لەگەڵ یەكدی دەكەن چ لە حوكمڕانی و چ لەپرۆسەی سیاسیدا.
ئەوەی لێرەدا سەرسوڕهێنەرە، ئەوەیە كە هەركە نوجێفی باسی ئەگەری پێكهێنانی هەرێمی كرد، واتە باسی ئەو تەرحە عەقڵانی و واقیعییە بۆ دۆخی ئێستا كە دواتر لێی پاشگەز بووەوە، پاش ئەوەی هەرایەكی گەورەی لەسەر دروستكرا و پەرۆشانی "یەكێتی خاكی عێراق" دەنگیان لێ بەرزكردەوە، وەك ئەوەی یەكێتی و سەلامەتی خاكی عێراق بووبێتە شتێكی گرنگتر لە ژیان و ئاسایش و سەلامەتی و كەرامەت و خۆشگوزەرانی دانیشتووانی.
لەوەش سەیرتر ئەوەبوو پەرۆشانی "یەكێتی و سەلامەتی خاكی عێراق" ئەو بەردی بناغەیەیان لەبیركرد كە گرەنتی یەكێتی و سەلامەتی دەكات. ئەو بەردە دەستوورە كە زۆرینەی عێراقییەكان دەنگیان بۆ داوەو دەبێ بەردی بناغە بێت بۆ رێكخستنی پەیوەندی عێراقییەكان بە نیشتمان و حوكمڕانەكانیانەوە. پەیوەندییەك كە بنچینەكەی گرەنتیكردنی ژیان و ئاسایش و سەلامەتی و كەرامەت و خۆشگوزەرانی تاكی عێراقییە. ئەم پەیوەندییە خاڵی جیاكەرەوەی عێراقی نوێیە لە عێراقی كۆن.
بەڵام ئەوەی ئەمڕۆ عێراقییەكان دەیبینن جۆرێكە لە گەڕانەوە بۆ ئەو رابردووەی كە عێراق یەكەم و سەركردە دووەم و حیزب سێیەم و حكومەت چوارەم و و و و عێراقی دەیەم بوو. ئەو لێدوانە جۆراوجۆرانەی پاش پێشنیازە واقیعییەكەی بەڕێز نوجێفی دران، تاكی عێراقییان هەر بەتەواوی وەلانا كە گوایە عێراقی نوێی بۆ بنیات دەنرێ، كەچی ئێستا بەوشێوەیە جارێكی دەكرێتەوە قوربانی چەمكێكی جێی ناكۆكی، كە لەبنەڕەتەوە چەمكێكی كراوەیە و لەلایەن دەسەڵاتداری بەغداوە لێكدراوەتەوە و ناكۆكی لەسەرە.
بنچینەی ئەم ناكۆكییەش لەبارەی تێگەیشتن لە عێراق، دەگەڕێتەوە بۆ دۆشدامانی پێكهاتەكانی كە ناچاركراون پێكەوەبژین، هەر ئەمەشە كە لە ئایندەدا دەگۆڕێ بۆ ترسێكی راستەقینە.
ئەوی شیعەیە ترسێكی راستەقینەی هەیە لە دووبارەبوونەوەی رابردوو، هەربۆیە هەوڵدەدات دەوڵەتێك دروستبكات لەژێر كۆنترۆڵی خۆی بێت و میكانیزمی ئەوتۆی بۆ دابنێ كە نەهێڵی رابردوو دووبارە ببێتەوە، رابردووی پەراوێزخستن و وەلانان و لەنێوبردنی. لەم روانگەیەشەوەو بۆئەوەی بتوانێ جڵەوی هەموو شتەكان لەدەستی خۆیدا رابگرێ، دەبێ لاسایی شێوازە كۆنەكان بكاتەوەو بەشێوەیەك كاربكات كە یەكەم عێراق، دووەم سەركردە، سێیەم حیزب و چوارەم حكومەت و.. و....و.. و عێراقیش دەیەم بێت.
هەرچی سوننەیە لە ئایندە تۆقیوەو هەوڵدەدات قەناعەت بەخۆی و ئەوانیدیكەش بێنێ كە ئەم دۆخەی ئێستا شتێكی كاتییەو رۆژێك هەر دەگەڕێتەوە بۆ حوكمڕانیكردنی وڵات لەسەر بنەمای حوكمڕانییەكی بەهێزی مەركەزی لە پایتەختەوە.
پێدەچێ كورد لەنێوان ئەمە و ئەویدیكەدا پانتاییەكی نوێی دەستووری بۆ ژیان لەگەڵ عێراقی نوێ دۆزیبێتەوە كە لەسەر بنەمای پەیوەندییەكی فیدراڵی ناجێگیر لەنێوان هەرێمی كوردستان و پایتەخت راوەستاوە، پایتەختێك كە رۆژ لەدوای رۆژ هۆكارەكانی بەردەوامبوونی وەك پایتەخت بەتێگەیشتنی تەقلیدی لەلاوازی دەدات و عێراقیش وردە وردە لەكۆتاییەكەی نزیكدەبێتەوەو دەبێتە دەوڵەتێك كە تەحەممولی پتر لەیەك پێكهاتە ناكات، بەمشێوەیەش ساتی شكستهێنانی هەروا نزیكتر دەبێتەوە، ئەوكات دەبێ هەمووان وەڵامی گونجاوی ئەم پرسیارەیان پێبێت: ئەی ئەگەر عێراق شكستی هێنا چی؟
الاشتراك في:
الرسائل (Atom)